Dünya’da yaşam olduğu sürece, yok oluş olmuştur. Aslında, Dünya’yı evi olarak gören neredeyse her yaşam formunun nesli tükendi.
“Yaşayan 50 milyar kadar türden [lived] Gezegenimizin 4,5 milyar yıllık tarihinde yüzde 99’dan fazlası yok oldu” diyor. Southampton Üniversitesi.
Özellikle, kitlesel yok oluş olaylar evrimin gidişatını ve Dünya’nın kendisini şekillendirdi. Bu, türlerin çoğunun neslinin tükendiği nispeten kısa zaman dilimlerini ifade eder.
Elbette, kısa jeolojik zamanda biraz farklı bir şey ifade ediyor. Bu felaket niteliğindeki olaylar – Dünya tarihindeki sadece “blips” – yüz binlerce hatta milyonlarca yılı kapsayabilir ve bu da ne kadar sürdüklerini söylemeyi inanılmaz derecede zorlaştırır.
Yine de, bilim adamlarının kitlesel yok oluşları nasıl incelediklerini anlamak, sahip olduğumuz inanılmaz içgörüleri ortaya çıkarıyor. Yapmak Kitlesel yok oluşların uzunluğu ve gezegen üzerindeki etkileri hakkında.
Devamını oku: Gezegenimizi Kasıp kavuran 5 Kitlesel Yok Oluş Olayı
Kitlesel Yok Oluş Nedir?
Sönme olur. Tipik koşullar altında, bilim adamları “arka planda yok olma oranının” 100 yılda 10.000 tür başına 0,1 ila 1 tür.
Başka bir deyişle, yok olma tipik olarak yavaştır, bu da yeni evrimleşmiş türlerin başka bir tür yok olduğunda geride kalan ekolojik boşluğu doldurmasına izin verir.
Kitlesel bir yok oluş sırasında, hızla donan ve eriyen buz tabakaları, volkanik patlamalar ve hatta bir asteroit çarpmasıyla Dünya üzerindeki koşullar değişir. Sonuç olarak, türler değiştirildiğinden çok daha hızlı kaybolur.
Kitlesel yok oluş olarak nitelendirilen olaylar, her dört türden en az üçünün kaybına yol açarak Dünya’daki çeşitliliğe büyük bir darbe indirir.
Dünya Çapında Tür Kaybı
Bu hızlandırılmış yok olma oranı bir veya iki yerde değil, dünyanın her yerinde oluyor ve bu da bu felaket olaylarını incelemenin karmaşıklığına katkıda bulunuyor.
Günümüzde omurgalılarla nesli tükenmekte olan türler endüstri öncesi zamanlardan 100 kat daha yüksek bir oranda, birçok uzman insanların altıncı kitlesel yok oluşa neden olduğunu savunuyor.
Bununla birlikte, bilim adamları, biyoçeşitlilik krizimiz kontrolden çıktıktan çok sonrasına kadar kesin olarak bilemezler. Hull, “Kitlesel yok oluş ve ölüm bir bakıma benzer,” diye açıklıyor, “ne zaman olduğunu ancak olduktan sonra anlarsınız.”
Devamını oku: Neden Altıncı Bir Kitlesel Yok Oluşun Ortasında Olabiliriz?
Fosil Kayıtlarına Bakmak
Yok olan zaman makineleri, kitlesel yok oluşların gizemlerini çözmek zor bir iştir. Bununla birlikte, fosiller uzak geçmişe paha biçilmez bakışlar sunar.
Fosil kayıtlarını yorumlamak, tüm parçaları olmadan veya nihai sonucun nasıl görüneceğini bilmeden bir yapboz yapmaya benzer.
Fosillere göreceli bir yaş atanır kaya katmanlarında altlarında veya üstlerinde bulunan diğer fosillere dayanmaktadır. Genel olarak, bir fosil ne kadar derindeyse, organizma zamanda o kadar geride yaşar ve ölür.
Kayıttaki Boşluklar
Eksik parçalar fosil kayıtlarını daha da karmaşık hale getiriyor.
Tüm organizmalar eşit derecede iyi fosilleşmez; sert kabuklu veya kemikli canlılar, denizanası gibi yumuşak, yumuşacık hayvanlardan çok daha kolay fosilleşirler.
Yale Üniversitesi’nden bir paleontolog olan Pincelli Hull, “Küresel ölçekte ve kitlesel yok oluşlar açısından fosil kayıtlarına baktığımızda, normalde okyanusun birkaç milyon yıllık fosil kayıtlarına bakıyoruz” diyor.
Jeolojik zamanın bu kadar büyük dilimlerine bakmak, bilim insanlarına yaratıkların ne zaman yaşadığı ve neslinin tükendiği konusunda çok kaba bir fikir veriyor. Örneğin, yaklaşık 10.000 yıl önce ortadan kaybolan dev yer tembel hayvanı, yüzlerce yıl sonra ortaya çıkmış olsa bile, fosil kayıtlarındaki modern evcilleştirilmiş hayvanların çağdaşı olacaktır.
Hull, “Bundan beş milyon yıl sonra, dev tembel hayvanların kaybını inek ve tavukların patlamasıyla bir araya getireceğiz” diyor.
Kitlesel Yok Oluşların Sonuçları
Bir felaket olmasına rağmen, geçmişteki kitlesel yok oluşlar, biz de dahil olmak üzere yeni ekosistemlerin ve türlerin yolunu açtı.
Whiteside, “Uçamayan dinozorları yok eden kitlesel yok oluşa neden olan asteroit olmasaydı, memeliler hiçbir zaman kontrolü ele geçiremezdi ve şu anda burada bu konuşmayı yapıyor olmazdık” diye ekliyor.
Bilim muhtemelen hiçbir zaman kitlesel yok oluşların ne kadar sürdüğüne dair kesin tahminler sunmayacaktır. Ancak yeni veriler, tahminleri iyileştirmeye ve kitlesel yok oluşun nedenlerini ve sonuçlarını daha fazla aydınlatmaya devam edebilir.
Devamını oku: İnsanlar Buz Devri’nden Nasıl Kurtuldu?
Kaynak : https://www.discovermagazine.com/planet-earth/how-a-paleontologist-determines-how-long-a-mass-extinction-lasts